تحقیق و درآمد شغل چرم سازی و سالمبور

در ابتدا مراحل چرم سازی توضیح داده میشود تا کمی با این شغل آشنایی پیدا نمائید

تعریف چرم سازی

چرمسازی یا دباغی پوست Tanning فرآیند فیزیکی شیمیایی است که بر اثر اعمال فیزیکی و به کمک مواد(شیمیایی، گیاهی) و طی عملیات خاص از حالت ابتدایی خود خارج شده و از پوست فسادپذیر(کلاژن) به پوست مقاوم (چرم) مبدل می گردد.

اعمال فیزیکی و شیمیایی + مواد دباغی + پوست = چرم

وت بلو(Wet blue): چرم نیم ساخته و آماده برای تبدیل به کراست

کراست(Crust): چرم نیمه ساخته یا آماده برای ساخت

مراحل تولید چرم:

تولید چرم در ۴مرحله به شرح زیر انجام می شود:

1. پوست خام← سالامبور

2. سالامبور← وت بلو

3. وت بلو← کراست

4. کراست←چرم

تولیدات مراحل ۱و۲(سالامبور و وت بلو) فقط قابل خرید و فروش است دارای ارزش افزوده و اشتغال زایی بسیار پایینی است در حالیکه مراحل ۳و۴ (کراست و چرم) علاوه بر اینکه قابل خرید و فروش است، مستقیما قابل استفاده در ساخت محصولات چرمی می باشد و دارای ارزش افزوده و اشتغالزایی بسیار بالایی است.

پوست خام: پوستی را که از بدن جدا می گردد و هنوز هیچ اقدامی روی آن صورت نگرفته باشد پوست خام می نامند. پوست خام به دو طبقه تقسیم می شوند

الف-پوست خام بزرگ (Hide)

ب- پوست خام کوچک( Skine)

روش انجام

به طور کلی پوست خام پس از طی مراحل زیر به چرم تبدیل می شود:

1) مرحله خیساندن و شستشو

خیساندن پوست در حوضچه هایی که دارای پره جهت جابجایی پوستها است و یا در بالابان (درام) انجام می شود پوستهای نمک سود شده را در این مکانها قرار داده، آب سرد روی آنها جریان می دهند به این ترتیب نمک در آب حل شده، غلظت نمک در فضای بین الیاف پوست کم می شود حذف نمک از بین الیاف پوست، فشار اسمزی آب را داخل الیاف بالا برده و پوست دوباره آب دار می شود. ضمن اینکه پوست آب را به خود می گیرد پروتئین های کروی نیز از الیاف کلاژن خارج می شوند پروتئین های کروی جدا شده شامل آلبومین خون و پروتئین های دیگر محلول در آب می باشد که با کم شدن نمک با آب شسته شده و از پوست خارج می شود. بدیهی است ماندن این پروتئین ها میان الیاف پوست از کیفیت چرم ساخته شده می کاهد.

برای تهیه چرم مرغوب باید در مرحله خیساندن به نکات زیر توجه کرد:

- استفاده از مواد ضد باکتری جهت جلوگیری از احتمال رشد مجدد باکتریها که می تواند به کارگران صدمه برساند یا موجب انتشار و سرایت بیماری شود و یا به سه بخش سطحی پوست صدمه بزند که معمولا از ترکیب های آروماتیک کلردار استفاده می شود.

- توجه به دمای آب خیساندن که اگر بالا باشد موجب فعالیت باکتریها و اثر تخریبی آن بر پوست می شود هر چند که بالا بردن دمای آب عمل خیساندن را سرعت می بخشد ولی بالا بردن بیش از حد دما موجب پایین آوردن کیفیت چرم حاصل و ناهمواری الیاف و رگه رگه شدن چرم می شود.

- به کار بردن مواد افزودنی مثل سولفید سدیم (S2Na) یا تترا سولفید سدیم (4S2Na) به آب مصرفی که با تاثیر بر کراتینی مو، موجب سست شدن ریشه مو می شود.

- زمان خیساندن که حداقل 48 ساعت می باشد. که پس از این مدت پوستها را شستشو می دهند.

نتیجه فرآیند خیساندن و شستشوی پوست عبارتست از:

- پوست از خون و آلودگی ها پاک می شود.

- پروتئین های محلول در آب (کروی) از پوست جدا می شوند.

- مواد شیمیایی به کار رفته به منظور نگهداری و گندزدایی پوست از آن جدا می شود.

- در اثر خیساندن پوستها با جذب آب کافی به حالت طبیعی خود بر می گردند و دباغی بر روی آنها به آسانی انجام می گیرد.

2) آهک دهی

عمل آهک دهی برای سست کردن ریشه مو- بالا بردن PH و از بین بردن یا کمک به از بین بردن در مراحل بعدی پروتئین های زاید و چربیهای موجود در پوست می باشد. آهک آبدیده (O2CaOH) هر چند که انحلال پذیری کمی در آب دارد می تواند PH محلول را تا 5/12 افزایش دهد. آهک آبدیده سبب آبکافت (Fibrous Structure) پروتئین ها و تجزیه تدریجی ساختار آنها می‌شود. تاثیر آهک آبدیده بر روی سه نوع پروتئین اصل موجود در پوست متفاوت است. انحلال پذیری پروتئین های کروی زیاد است. کلاژن نیز تنها در مجاورت اسیدها و بازهای قوی و در مدت نسبتا زیادی حل می شود. این محیط بدون اینکه به کلاژن پوست و در نتیجه به کیفیت چرم آسیبی وارد کند موجب شکسته شدن مولکولهای کراتینی مو و حل شدن آنها می شود و ریشه مو را به حد مطلوبی سست می کند. این محیط با تاثیر بر روی مولکولهای پروتئین های آلاستین آنرا آماده حذف کامل در مرحله آنزیم دهی می نماید و پروتئین های کروی را کاملا از بین می برد.

3) لش زدایی (Fleshing)

لش گیری برای حذف تمامی بافت های غیر ضروری پوست که در سطح درونی و بدون موی پوست وجود دارد پس از مرحله آهک دهی انجام می گیرد. پس از اینکه پوست کاملا پس از جذب آب نرم شد زایده های چسبیده به قسمت گوشتی که به هنگام جدا کردن پوست از لاشه رویان باقی می ماند به همراه بافت های زاید دیگر توسط دستگاهی بنام لش بر از پوست جدا می شود. این عمل باعث می شود که مواد شیمیایی که در مرحله بعدی به پوست داده می شود به طور یکنواخت و به خوبی داخل پوست نفوذ کند و موجب بالا بردن کیفیت محصول شود.

4) مو گیری

مو گیری پوست های بز و گوسفند با مالیدن محلولی از آهک و سولفید سدیم به قسمت لش پوست انجام می گیرد و پوستها پس از مالیدن محلول بطوریکه سمت لش به طرف داخل باشد به تعداد 40 تا 50 می کنند در این طریق پوستهای شده بایستی به مدت یک شب به همان حالت باقی بمانند پس از طی این مدت مو به راحتی از پوست توسط دستگاه یا کارگر جدا می شود. برای اینکه مو‌گیری در زمان کمتری انجام شود می توان از سولفور سدیم به تنهایی استفاده کرد. با آمیختن مناسب در متیل آمین، آهک، کربنات سدیم و سولفیدات سدیم نیز می توان در مورد پوستهای تازه و نمک سود شده که نتیجه خوبی دارد استفاده کرد.

تحقیق درباره درآمد و پرورش کروکودیل 

شغل‌های جدید و حرفه‌هایی که تابه‌حال کسی آن‌ها را امتحان نکرده شاید در گام اول مشاغل عجیب و حتی خنده داری به نظر بیایند؛ اما هستند کسانی که حاضرند ریسک کنند و اولین‌هایی کسانی باشد که در این حرفه کار می‌کنند و تجربه هم ثابت کرده همین آدم‌ها با علاقه و پشتکار می‌توانند کارهای بزرگی بکنند.

یکی از همین حرفه‌ها که شاید ازنظر بسیاری از مردم عجیب به نظر بیاید، «پرورش کروکودیل» است. کروکودیل یا همان تمساح خودمان ازنظر بیشتر شما حیوانی وحشی و موذی است که به‌یک‌باره از زیر آب بیرون می‌آید و حیوانات را درسته می‌بلعد. تصویری که در بیشتر فیلم‌ها و مستندها و حتی کارتون‌ها از کروکودیل‌ها دیده‌ایم؛ اما جالب است بدانید یک زوج به فکر پرورش این حیوان افتاده‌اند و نه‌تنها از آن ترسی ندارند که به‌عنوان یک موجود دوست‌داشتنی به آن نگاه می‌کنند و چند سالی هم می‌شود که پارک کروکودیل‌ها را در قشم ساخته‌اند تا وحشت  مردم از این حیوان را کم کنند. «مژگان روستایی» ۳۳ ساله و همسرش «بهروز سالاروند» ۳۷ ساله ده سال پیش به فکر این کار افتادند و به خاطر همین خانه و زندگیشان را از تهران به قشم منتقل می‌کنند و حتی دو سال کارآفرین نمونه هم شدند. داستان کار عجیب و جالب این زوج را از زبان بهروز سالاروند می‌خوانید:  

دنبال کار تولیدی جدید بودیم

ما همیشه به دنبال یک کار تولیدی جدید بودیم که هم محل درآمد ما باشد هم با آن بتوانیم اشتغال‌زایی کنیم. این ایده توسط همسرم که فارغ‌التحصیل جانورشناسی بود، مطرح شد و من هم استقبال کردم و با هم همراه شدیم. ازآنجایی‌که کروکودیل به آب‌وهوای گرم و مرطوب احتیاج دارد، مقرون‌به‌صرفه آن است که این کار در مناطق گرمسیری جنوب کشور آغاز شود؛ برای همین ده سال پیش به قشم مهاجرت کردیم که البته این اول ماجرا بود. ما با ۵۰۰ میلیون تومان هزینه اولیه کار را شروع کردیم که این هزینه صرف آموزش خارج از کشور و خرید زمین و گرفتن مجوزها شد و حتی در این زمینه چند جلد کتاب نوشتیم. در زمانی که ما این کار را شروع کردیم (و حتی تا الآن) کسی این کار را در ایران انجام نداده بود و ما اولین‌ها بودیم. یک سال پرورش آزمایشی داشتیم و یکی دو سال مشغول کارهای تحقیقاتی بودیم. ما از اواخر سال ۸۵ کار را شروع کردیم و از خارج از کشور کروکودیل وارد کردیم؛ اما در سال ۹۲ برای اولین بار کار تکثیر کروکودیل را شروع کردیم. در کنار پرورش کروکودیل یک مجموعه تکمیلی در کنار آن در جزیره قشم با عنوان پارک کروکودیل راه انداختیم. این یک مجموعه گردشگری است که مردم از تخم کروکودیل تا کروکودیل‌های یکی‌دوساله و بزرگ‌ترین کروکودیل‌ها را در آن تماشا می‌کنند. برای کارهای تولیدی و پرورش حیوانات بهتر است به‌طرف کارهای تولیدی جدید بروید که حالا می‌تواند این تولید کروکودیل باشد یا هر حیوان جدیدی که بازار آن در کشور اشباع نشده است.

پرورش کروکودیل در جهان طبیعی است

پرورش کروکودیل در جهان خیلی طبیعی است و مثل دیگر حیوانات از تمام محصولات آن استفاده می‌کنند. حتی گوشت آن مصرف خوراکی دارد از پوست آن برای صنعت چرم‌سازی استفاده می‌شود. پرورش کروکودیل دو حالت دارد. یکی برای استفاده از محصولات آن است و دیگری برای تکثیر خود کروکودیل است. ما بحث دوم را دنبال کردیم و کروکودیل را به‌صورت زنده پرورش می‌دهیم. هنوز ظرفیت تکثیر کروکودیل ما تکمیل نشده و بعدازاین مرحله می‌توانیم به صادرات هم فکر کنیم. همین الآن هم با کشورهای همسایه در حال مذاکره هستیم. بیشترین مشتریان ما الآن باغ‌وحش‌ها در سراسر کشور و کشورهای همسایه هستند. الآن در مجموعه ما ۲۵ نفر مشغول به کار هستند که ۲۰ نفر از آن‌ها در پارک کار می‌کنند و بقیه در مزرعه و پشتیبانی هستند. برای استفاده از محصولات کروکودیل حتماً باید سه‌ساله باشند و برای مولدسازی باید حداقل ده سال داشته باشند.

کروکودیل‌ها کم‌خوراک هستند

قطعاً نسبت به انرژی و زمان و هزینه‌ای که برای پرورش کروکودیل صرف می‌کنید، بازده بالایی ندارد. قطعاً درآمدزا بوده و هست و شاید اگر در هر زمینه دیگری سرمایه‌گذاری می‌کردیم، درآمد بیشتری داشتیم؛ اما با این کار علاقه داریم برای همین این کار را دنبال می‌کنیم. پرورش هر حیوانی نیاز به علاقه زیادی دارد؛ چراکه شاید لازم باشد شب از خواب خود بزنید و به این حیوانات رسیدگی کنید و اینکه مدام باید حواستان به این حیوانات باشد چون‌که زبان‌بسته هستند و نمی‌توانند بگویند دردشان چیست و شما باید از طریق تغییر رفتارشان را بفهمید و پیش از آنکه مشکلشان حاد شود، آن را برطرف کنید. کروکودیل‌ها گوشت‌خوارند و از لحظه تولد مادر کاری برای تهیه غذای آن‌ها نمی‌کند و خودشان باید غذای خود را تأمین کنند. اول که کوچک هستند، بچه ماهی حشره و غیره می‌خورند. بیشتر اوقات هم برخلاف تصور عامه بیشتر غذایشان ماهی است و کمتر گوشت قرمز می‌خورند. و باز برخلاف تصور نسبت به جثه‌شان خیلی کم‌خوراک هستند. و حتی یک کروکودیل چهار متری روزی پنج شش کیلو گوشت می‌خورد.

کروکودیل وحشی نیست!

همیشه کروکودیل را به‌عنوان یک حیوان وحشی ترسناک که منتظرند شما را بدرد به شما  معرفی کرده‌اند و فیلم‌های مستند حیات‌وحش بزرگ‌ترین ظلم را به این حیوانات کردند. مثلاً بی‌بی‌سی یک مستند معروف داشت که در آن بوفالوها کنار یک برکه می‌روند و کروکودیل‌ها از آب بیرون می‌آیند و آن‌ها را می‌بلعند. بعدازاین مستند یک‌قسمتی از پشت‌صحنه این مستند پخش شد که هیچ‌کس این قسمت را ندیده است. در پشت‌صحنه آن می‌بینیم که یک هفته دور منطقه‌ای که این کروکودیل‌ها زندگی می‌کردند را حصار کشیده‌اند که کسی نزدیک آن‌ها نیاید و حسابی  گرسنه بمانند بعد از مدتی یک گله بوفالو را به سمت برکه روانه  کردند. کروکودیل‌ها هم می‌پرند و این بوفالو را می‌درند. خب این حیوانات هم مثل بقیه موجودات هم شکار می‌کنند هم زندگی‌ کنند و زندگی آن‌ها قسمت‌های مختلفی دارد. کروکودیل‌ها حیوانات بسیار باهوشی هستند و نسبتاً تمیز هستند. این حیوانات فوق‌العاده صبور هستند و رفتارهای اجتماعی جالبی دارد و برعکس تصور عموم که فکر می‌کنند حیوانی زمخت است خیلی نسبت به محیط اطرافش واکنش دارد.

کسانی که برای اولین بار وارد پارک کروکودیل می‌شوند، واکنش‌های جالبی دارند. اول همه با ترس‌ولرز و با ذهنیتی که از مستندها دارند، وارد می‌شوند. جالب است بدانید در ورودی مجموعه ما یک کروکودیل بزرگ تاکسیدرمی گذاشته‌ایم که اگر مردم دوست دارند با آن عکس بگیرند. اکثر افراد به خاطر همین ذهنیت که ممکن است هر آن یک کروکودیل به آن‌ها حمله می‌کند، تا با این کروکودیل مواجه می‌شوند، شوکه می‌شوند یا بعضی جیغ می‌زنند و برخی حتی برمی‌گردند! اما وقتی وارد پارک می‌شوند و از تخم بیرون آمدن تا بزرگ‌سالی این حیوان را به چشم می‌بینند، به‌طور کل ذهنیتشان نسبت به این حیوان تغییر می‌کند.

وقتی کروکودیل‌ها دور همسرم حلقه زدند!

اوایل کار که ما تازه کروکودیل‌ها را وارد کرده بودیم و هنوز به محیط اینجا عادت نکرده بودند، خشونتشان زیاد بود. یک‌بار همسرم برای رسیدگی و غذا دادن به آن‌ها رفته بود. موقع برگشت سه چهار کروکودیل تمام راه برگشت را بسته بودند و به‌نوعی دور او را محاصره کرده بودند که ما به‌آرامی و با پرت کردن حواسشان خانمم را از حلقه آن‌ها بیرون آوردیم. تمام این قصه در ده ثانیه اتفاق افتاد و واقعاً هم قصد حمله داشتند. البته بگوییم اولین کسی که نحوه کار کردن با کروکودیل را به بقیه آموزش داد و موفق شد دهان کروکودیل را ببندد، همسرم بودند و به‌اصطلاح همیشه می‌گوییم اولین کسی که دهان کروکودیل را بست ایشان بود! الآن دختر چهارساله‌ام هم مثل مادرش ترسی از حیوانات ندارد و تا یک‌لحظه غفلت می‌کنیم می‌بینیم درون یک قفس رفته و دارد با حیوانات بازی می‌کند!

منبع: مهر نیوز